ఆందోళన కలిగిస్తున్న చైనా ఆనకట్ట.."టిక్కింగ్ బాంబ్" అని పిలిచిన అరుణాచల్ సీఎం

భారత సరిహద్దుకు కేవలం 50 కి.మీ దూరంలో ఉన్న యార్లుంగ్ త్సాంగ్పోపై చైనా నిర్మించనున్న రహస్య మెగా ఆనకట్టను అరుణాచల్ ప్రదేశ్ ముఖ్యమంత్రి పెమా ఖండు "టిక్కింగ్ టైమ్ బాంబ్" అని అభివర్ణించారు.

చైనాలోని టిబెట్‌లోని యార్లుంగ్ త్సాంగ్పోపై నిర్మిస్తున్న ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద జల విద్యుత్ ఆనకట్ట భారత సరిహద్దు నుండి కేవలం 50 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. $137 బిలియన్ల విలువైన ఈ ప్రాజెక్ట్ 60,000 మెగావాట్ల విద్యుత్తును ఉత్పత్తి చేస్తుందని, ఇది చైనా యొక్క త్రీ గోర్జెస్ ఆనకట్టను కూడా మరుగుపరుస్తుంది. అయితే, ఈ భారీ ప్రాజెక్ట్ రహస్యంగా దాచబడింది.

భారతదేశంలో బ్రహ్మపుత్ర అని పిలువబడే త్సాంగ్పో యొక్క గ్రేట్ బెండ్ సమీపంలో ఉన్న ఈ ఆనకట్ట యొక్క పరిమాణం మరియు అరుణాచల్ ప్రదేశ్ సరిహద్దుకు సమీపంలో నిర్మించనుండడం ఆందోళననకు రేకెత్తిస్తుంది. అరుణాచల్ ప్రదేశ్ ముఖ్యమంత్రి పెమా ఖండు భారతదేశం మరియు బంగ్లాదేశ్‌లోని దిగువ ప్రాంతాలను, వాటి పర్యావరణ వ్యవస్థలను నాశనం చేసే సామర్థ్యాన్ని ఇది కలిగి ఉందని హెచ్చరించారు.

2024లో మెడోగ్ కౌంటీలో ఆనకట్టకు ఆమోదం లభించినట్లు వార్తలు వచ్చినప్పటికీ, బీజింగ్‌లో పారదర్శకత లేకపోవడం వల్ల ఈ ప్రాజెక్టు చాలా వరకు రహస్యంగా ఉంచబడింది. ఇది ప్రాంతీయ ఉద్రిక్తతలను కూడా పెంచింది. అరుణాచల్ ప్రదేశ్‌కు, ఆనకట్ట "అస్తిత్వ ముప్పు" కలిగిస్తుంది, ఎందుకంటే అకస్మాత్తుగా నీటిని విడుదల చేయడం వల్ల సియాంగ్ మరియు బ్రహ్మపుత్ర నదులు వరదలకు గురవుతాయి, అయితే పరిమిత ప్రవాహాలు నీటి లభ్యతను తీవ్రంగా ప్రభావితం చేస్తాయని నిపుణులు హెచ్చరిస్తున్నారు. ఈ ప్రాజెక్టు రహస్య స్వభావం - అంతర్జాతీయ జల ఒప్పందాలపై సంతకం చేయడానికి చైనా నిరాకరించడంతో కలిపి - దాని పర్యావరణ మరియు భౌగోళిక రాజకీయ పరిణామాల గురించి ఆందోళనలను మరింత తీవ్రతరం చేసింది.

"చైనా ఏమి చేస్తుందో ఎవరికీ తెలియదు. ఇది దీనిని ఒక రకమైన నీటి బాంబుగా కూడా అభివర్ణించొచ్చు " అని ఖండు జూలై 8న అన్నారు.

చైనా 'వాటర్ బాంబు' గురించి భారతదేశం ఆందోళన చెందాలా?

యార్లుంగ్ త్సాంగ్పోలోని గ్రేట్ బెండ్ వద్ద చైనా ఆనకట్ట ఉండటం వల్ల, నది సియాంగ్ నదిగా అరుణాచల్‌లోకి అకస్మాత్తుగా యు-టర్న్ తీసుకుంటుంది. నీటి ప్రవాహాన్ని ఉద్దేశపూర్వకంగా లేదా మరే విధంగానైనా తప్పుగా నిర్వహిస్తే, విపత్తు వరదలు సంభవిస్తాయనే భయాలు తలెత్తుతున్నాయి.

చైనా అకస్మాత్తుగా నీటిని విడుదల చేస్తే, "మా మొత్తం సియాంగ్ బెల్ట్ నాశనం అవుతుంది" అని ఖండు హెచ్చరించారు. ఇది ఆది తెగ మరియు ఇతర వర్గాలకు ప్రమాదం కలిగిస్తుంది, ఆస్తి, భూమి మానవ జీవితాలకు వినాశకరమైన నష్టాలను కలిగిస్తుంది అని ఆందోళన వ్యక్తం చేశారు.

చైనా ప్రమాదకర ఆనకట్ట ప్రాజెక్టుపై భారతదేశం "తీవ్ర అభ్యంతరాలు" వ్యక్తం చేయాలని చైనాలోని మాజీ భారత రాయబారి అశోక్ కాంత అన్నారు. యార్లుంగ్ త్సాంగ్పో ప్రవాహాన్ని చైనా ఏకపక్షంగా నియంత్రించగలదు కాబట్టి, బ్రహ్మపుత్ర దిగువన ఉన్న ప్రాంతాలపై ప్రభావం చూపుతుందనే వాస్తవం బీజింగ్ నుండి ఈ నిబద్ధత లేకపోవడం ఆందోళనలను రేకెత్తిస్తోంది.

"ఇది కేవలం మరొక ప్రాజెక్ట్ కాదు. ఇది చాలా కష్టతరమైన ప్రాంతంలో చాలా పెద్ద జలాశయాన్ని కలిగి ఉంటుంది; ఇది చాలా ప్రమాదకరమైనది, నా దృష్టిలో బాధ్యతారహితమైన ప్రాజెక్ట్" అని కాంత జనవరిలో జాతీయ మీడియాతో మాట్లాడుతూ అన్నారు.

భారతదేశం తన ఆందోళనలను చైనాతో "మరింత బలంగా" లేవనెత్తాల్సిన అవసరం ఉందని ఆయన అన్నారు. "ఇది చైనా వైపు నుండి మా నిశ్శబ్ద సంభాషణలో భాగం మాత్రమే కాదు ఎందుకంటే పందాలు తీవ్రంగా ఉన్నాయి" అని కాంత వార్తాపత్రికతో అన్నారు.

అరుణాచల్ ప్రదేశ్ పై చైనా తన "టిబెట్ వేళ్ళలో" ఒకటిగా పేర్కొంటున్నందున, వివాదాల సమయంలో వరదలను ప్రేరేపించడానికి లేదా నీటిని పరిమితం చేయడానికి ఆనకట్టను ఉపయోగించుకోవచ్చు, ఇది జాతీయ భద్రతకు ముప్పుగా పరిణమిస్తుంది.