Delhi: తీవ్ర వాయుకాలుష్యం.. ఎయిర్ ప్యూరిఫైర్లపై జీఎస్టీ తగ్గించమంటూ హైకోర్టులో పిల్ దాఖలు
గత తొమ్మిది సంవత్సరాలలో ఢిల్లీ-ఎన్సిఆర్ ప్రాంతం 10 రోజుల కన్నా తక్కువ విషరహిత గాలిని అనుభవిస్తున్నందున, నగరంలో పొగమంచుతో నిండిన వాతావరణంలో మనుగడ కోసం ఎయిర్ ప్యూరిఫైయర్లు చాలా అవసరమయ్యాయి. అయినప్పటికీ, వాటి అవసరం పెరుగుతున్నప్పటికీ, ప్రభుత్వం ఈ పరికరాలపై భారీగా 18% జిఎస్టి విధిస్తుంది, వాటిని పన్ను వ్యవస్థ కింద విలాసవంతమైన వస్తువులుగా వర్గీకరిస్తుంది.
ఇప్పుడు, ఒక న్యాయవాది చర్య తీసుకుంటున్నాడు. కపిల్ మదన్ ఢిల్లీ హైకోర్టులో ప్రజా ప్రయోజన వ్యాజ్యం (పిఐఎల్) దాఖలు చేశారు, ఎయిర్ ప్యూరిఫైయర్లను "వైద్య పరికరాలు"గా వర్గీకరించాలని, తద్వారా జిఎస్టిని మరింత సహేతుకమైన 5%కి తగ్గించాలని ప్రభుత్వాన్ని కోరారు. ప్రస్తుతం 18% పన్ను విధించబడుతున్నందున, సురక్షితమైన ఇండోర్ గాలి నాణ్యతను నిర్వహించడానికి ఎయిర్ ప్యూరిఫైయర్లు అనివార్యమయ్యాయని పిటిషన్ పేర్కొంది.
ఢిల్లీలో తీవ్రమైన వాయు కాలుష్యం "తీవ్ర అత్యవసర సంక్షోభాన్ని" సృష్టించిందని, ప్రజారోగ్యానికి స్వచ్ఛమైన ఇండోర్ గాలిని పొందడం చాలా కీలకమని పిఐఎల్ హైలైట్ చేసింది. నివాసితులు రోజువారీగా ఎదుర్కొంటున్న ప్రాణాంతక కాలుష్య స్థాయిలను దృష్టిలో ఉంచుకుని ఎయిర్ ప్యూరిఫైయర్లను ఇకపై విలాసవంతమైన వస్తువులుగా చూడకూడదని పిటిషన్ వాదిస్తుంది.
"ఇండోర్ గాలిని సురక్షితంగా ఉంచడానికి అనివార్యమైన పరికరం అయిన ఎయిర్ ప్యూరిఫైయర్లపై అత్యధిక స్లాబ్లో GST విధించడం వల్ల జనాభాలోని పెద్ద వర్గాలకు ఆర్థికంగా అందుబాటులో ఉండదు. తద్వారా ఏకపక్ష, అసమంజసమైన మరియు రాజ్యాంగబద్ధంగా అనుమతించబడని భారాన్ని మోపుతుంది" అని పిటిషన్ పేర్కొంది.
ఈ కేసును బుధవారం చీఫ్ జస్టిస్ దేవేంద్ర కుమార్ ఉపాధ్యాయ, జస్టిస్ తుషార్ రావు గేదెలతో కూడిన డివిజన్ బెంచ్ విచారించనుంది. 2020 కేంద్ర నోటిఫికేషన్లో నిర్వచించిన విధంగా ఎయిర్ ప్యూరిఫైయర్లు "వైద్య పరికరం" యొక్క ప్రమాణాలకు అనుగుణంగా ఉన్నాయని, సురక్షితమైన శ్వాసక్రియను నిర్ధారించడం ద్వారా ప్రమాదకర కాలుష్య కారకాల నుండి రక్షించడం ద్వారా ప్రాణాలను రక్షించే విధులను నిర్వహిస్తాయని పిటిషన్ పేర్కొంది.
ఎయిర్ ప్యూరిఫైయర్లపై 18% GST విధించడం కొనసాగించడం న్యాయమేనా అని పిటిషన్ ప్రశ్నిస్తోంది, ముఖ్యంగా గుర్తింపు పొందిన వైద్య పాత్రలు కలిగిన సారూప్య పరికరాలపై తక్కువ రేటుకు పన్ను విధించబడుతున్నప్పుడు. "ఎయిర్ ప్యూరిఫైయర్లపై 18% GST విధించడం ఏకపక్ష ఆర్థిక వర్గీకరణను ఏర్పరుస్తుంది" అని పిటిషన్ ముగించింది, ప్రజారోగ్య అవసరాలకు అనుగుణంగా హేతుబద్ధమైన పన్ను నిర్మాణం కోసం కోరింది.