భావ ప్రకటనా స్వేచ్ఛ సమాజంలో అంతర్భాగం: సుప్రీం
ఆరోగ్యకరమైన నాగరిక సమాజంలో భావ ప్రకటనా స్వేచ్ఛ ఒక "అంతర్భాగమని" సుప్రీంకోర్టు శుక్రవారం పేర్కొంది. సోషల్ మీడియాలో అప్‌లోడ్ చేసిన కవితకు సంబంధించి కాంగ్రెస్ ఎంపీ ఇమ్రాన్ ప్రతాప్‌గఢిపై గుజరాత్‌లో నమోదైన ఎఫ్ఐఆర్ను సుప్రీంకోర్టు రద్దు చేసింది.
గుజరాత్ పోలీసులపై తీవ్ర వ్యాఖ్యలు చేస్తూ, శత్రుత్వాన్ని ప్రోత్సహించే నేరాన్ని "అభద్రతా వ్యక్తుల" ప్రమాణాల ప్రకారం నిర్ణయించలేమని సుప్రీంకోర్టు పేర్కొంది, వారు ప్రతిదాన్ని బెదిరింపుగా లేదా విమర్శగా చూస్తారు.
"ఆలోచనలు మరియు అభిప్రాయాలను స్వేచ్ఛగా వ్యక్తీకరించడం ఆరోగ్యకరమైన నాగరిక సమాజంలో అంతర్భాగం. అది లేకుండా, రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 21 కింద హామీ ఇవ్వబడిన గౌరవప్రదమైన జీవితాన్ని గడపడం అసాధ్యం. కవిత్వం, నాటకం, కళ, వ్యంగ్యంతో సహా సాహిత్యం జీవితాన్ని సుసంపన్నం చేస్తుంది" అని జస్టిస్ ఎ.ఎస్. ఓకా మరియు జస్టిస్ ఉజ్జల్ భుయాన్‌లతో కూడిన ధర్మాసనం పేర్కొంది.
శివసేన చీఫ్ ఏక్‌నాథ్ షిండేను పేరడీ ప్రదర్శన సందర్భంగా "దేశద్రోహి" అని అభివర్ణించినందుకు పరువు నష్టం కేసు ఎదుర్కొంటున్న హాస్యనటుడు కునాల్ కమ్రా వివాదం నేపథ్యంలో ఈ తీర్పు ప్రాముఖ్యతను సంతరించుకుంది .
ఎఫ్ఐఆర్ను కొట్టివేయడానికి నిరాకరించినందుకు గుజరాత్ హైకోర్టును విమర్శించిన ధర్మాసనం, రాజ్యాంగ హక్కులను కాపాడాల్సిన బాధ్యత కోర్టులకు మరియు పోలీసులకు ఉందని గుర్తు చేసింది, వాక్ స్వాతంత్య్రం "అత్యంత గౌరవనీయమైన హక్కు" అని పేర్కొంది.
"ప్రాథమిక హక్కులను నిలబెట్టడానికి మరియు అమలు చేయడానికి కోర్టులు బాధ్యత వహిస్తాయి. కొన్నిసార్లు మనం, న్యాయమూర్తులు, మాట్లాడే లేదా వ్రాసిన పదాలు ఇష్టపడకపోవచ్చు, కానీ... రాజ్యాంగం మరియు సంబంధిత ఆదర్శాలను నిలబెట్టాల్సిన బాధ్యత కూడా మనపై ఉంది" అని అత్యున్నత న్యాయస్థానం పేర్కొంది.
స్వేచ్ఛా వాక్ స్వాతంత్య్రంపై "సహేతుకమైన ఆంక్షలు" "సహేతుకంగానే ఉండేలా చూసుకోవాలని సుప్రీంకోర్టు పోలీసులను ఆదేశించింది.
కేసు ఏమిటి?
గుజరాత్‌లో ప్రతాప్‌గఢిపై కేసు నమోదైంది. కాంగ్రెస్ ఎంపీ సోషల్ మీడియాలో ఒక కవితను షేర్ చేసి, ' ఏ ఖూం కే ప్యాసే బాత్ సునో ' పాటను నేపథ్యంలో ప్లే చేయడంతో ఆయనపై కేసు నమోదైంది. ఇది బిజెపి పాలిత ప్రభుత్వంపై దుష్ప్రచారంగా భావించబడింది.
జనవరి 17న గుజరాత్ హైకోర్టు ఎఫ్ఐఆర్ రద్దు చేయడానికి నిరాకరించింది. జనవరిలో కేసు విచారణ తర్వాత సుప్రీంకోర్టు తన తీర్పును రిజర్వ్ చేసింది. విచారణ సందర్భంగా, అత్యున్నత న్యాయస్థానం ఆ కవిత మత వ్యతిరేకం లేదా దేశ వ్యతిరేకం కాదని, పోలీసులు సున్నితత్వాన్ని ప్రదర్శించి, వాక్ స్వేచ్ఛ మరియు భావ ప్రకటనా స్వేచ్ఛ యొక్క అర్థాన్ని అర్థం చేసుకోవాలని పేర్కొంది.