చీనాబ్ వంతెన ప్రాజెక్టు కోసం 17 సంవత్సరాలు పనిచేసిన ప్రొఫెసర్ మాధవి లత.. ఎవరీమె
జమ్మూ కాశ్మీర్‌లోని చీనాబ్ వంతెన ప్రపంచంలోనే ఎత్తైన రైల్వే వంతెన. శుక్రవారం నాడు ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోడీ ఈ వంతెనను ప్రారంభించారు. వంతెన నిర్మాణానికి జియోటెక్నికల్ కన్సల్టెంట్‌గా ప్రొఫెసర్ జి మాధవి లత 17 సంవత్సరాలు పని చేశారు.
ఈ ప్రాజెక్ట్ 272-కి.మీ ఉధంపూర్-శ్రీనగర్-బారాముల్లా రైల్వే లింక్ (USBRL)లో భాగం మరియు 2003లో ఆమోదించబడింది. వంతెన నిర్మాణం విజయవంతం కావడానికి ప్రధాన కారణమైన వారిలో ప్రొఫెసర్ జి మాధవి లత ఒకరు. బెంగళూరులోని ఇండియన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ సైన్స్ (IISc)లో ప్రొఫెసర్‌గా పనిచేస్తున్న ఆమె, జియోటెక్నికల్ కన్సల్టెంట్‌గా చీనాబ్ బ్రిడ్జి ప్రాజెక్ట్‌లో 17 సంవత్సరాలు పాల్గొంది.
జి మాధవి లత వంతెన కాంట్రాక్టర్ అయిన ఆఫ్కాన్స్‌తో కలిసి నిర్మాణం యొక్క ప్రణాళిక, రూపకల్పన, నిర్మాణ సమయంలో భూభాగం వల్ల కలిగే అడ్డంకులను దృష్టిలో ఉంచుకుని పనిచేశారు.
జి మాధవి లత ఎవరు?
ఆమె ప్రస్తుతం IIScలో HAG ప్రొఫెసర్‌గా ఉన్నారు . డాక్టర్ లత 1992లో జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ టెక్నలాజికల్ యూనివర్సిటీ నుండి సివిల్ ఇంజనీరింగ్‌లో బి.టెక్ పూర్తి చేశారు, అక్కడ ఆమె డిస్టింక్షన్‌తో ఫస్ట్ క్లాస్ సాధించింది.
ఆమె వరంగల్‌లోని నేషనల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీలో ఎం.టెక్ విద్యార్థిగా బంగారు పతకాన్ని సాధించింది. డాక్టర్ లత 2000 సంవత్సరంలో ఐఐటీ-మద్రాస్ నుండి జియోటెక్నికల్ ఇంజనీరింగ్‌లో డాక్టరేట్ పూర్తి చేశారు.
ఆమె అనేక అవార్డులను అందుకుంది. 2021లో, ఆమెకు ఇండియన్ జియోటెక్నికల్ సొసైటీ ఉత్తమ మహిళా జియోటెక్నికల్ పరిశోధకురాలిగా అవార్డును ప్రదానం చేసింది. 2022లో భారతదేశంలోని స్టీమ్‌లోని టాప్ 75 మహిళలలో ఆమె పేరు కూడా ఉంది.
చీనాబ్ వంతెన ప్రాజెక్టులో పాత్ర
చీనాబ్ వంతెన యొక్క స్థలాకృతి, వాతావరణ పరిస్థితులు సవాలుతో కూడుకున్నవి. కాబట్టి ఈ ప్రాంతంలో నిర్మాణం కష్టతరమైన పనిగా మారింది.
డాక్టర్ లత బృందం అన్ని అడ్డంకులను అధిగమించడానికి "డిజైన్-యాజ్-యు-గో విధానం"ని అవలంబించింది. దీని అర్థం ప్రారంభ సర్వేలలో స్పష్టంగా కనిపించని పగుళ్లు ఉన్న రాళ్ళు, దాచిన కావిటీస్ మరియు వివిధ రాతి లక్షణాలు వంటి భౌగోళిక పరిస్థితుల ఆధారంగా నిజ సమయంలో ఆవిష్కరణలు చేయడం.
నిర్మాణ సమయంలో డిజైన్ మార్పులను నిర్వహించింది. స్థిరత్వాన్ని మెరుగుపరచడానికి డాక్టర్ లత యొక్క సహకారం ఎంతో విలువైనది.
ఆమె ఇటీవల ఇండియన్ జియోటెక్నికల్ జర్నల్ యొక్క మహిళల ప్రత్యేక సంచికలో “డిజైన్ యాజ్ యు గో: ది కేస్ స్టడీ ఆఫ్ చీనాబ్ రైల్వే బ్రిడ్జి” అనే శీర్షికతో ఒక పత్రాన్ని ప్రచురించింది . వంతెన రూపకల్పన నిరంతరం ఎలా అభివృద్ధి చెందిందో ఈ పత్రం వివరిస్తుంది.
చీనాబ్ వంతెన గురించి
1,486 కోట్ల రూపాయల వ్యయంతో నిర్మించబడిన చీనాబ్ వంతెనను ప్రభుత్వం "ఇటీవలి చరిత్రలో భారతదేశంలో ఏ రైల్వే ప్రాజెక్ట్ ఎదుర్కొన్న అతిపెద్ద సివిల్-ఇంజనీరింగ్ సవాలు"గా అభివర్ణించింది. 359 మీటర్ల వంతెన ఐఫిల్ టవర్ కంటే 35 మీటర్లు పొడవుగా ఉంది. ఈ ప్రాజెక్ట్ కాశ్మీర్ లోయలో కనెక్టివిటీని మెరుగుపరుస్తుంది.