REPORT: దేశీయ అవసరాల్లో 60% విదేశాల నుంచే: క్రిసిల్ నివేదిక

దేశీయంగా వంటగ్యాస్ (LPG) వినియోగం, డిమాండ్ పెరుగుతున్న నేపథ్యంలో, భారతదేశం LPG దిగుమతులపై భారీగా ఆధారపడటం కొనసాగిస్తోందని క్రిసిల్ ఇంటెలిజెన్స్ నివేదిక వెల్లడించింది. గత దశాబ్ద కాలంలో దేశీయ అవసరాలలో 55% నుంచి 60% వరకు విదేశాల నుంచే దిగుమతి అవుతోంది.

పెరుగుతున్న డిమాండ్, దిగుమతులు

LPG దేశీయ ఉత్పత్తి పెరుగుతున్నప్పటికీ, గిరాకీ అంతకుమించి ఉండటం వలన, దిగుమతులు అనివార్యంగా మారుతున్నాయి. వినియోగంలో వృద్ధి: 2016-17లో 21.6 మిలియన్ టన్నులుగా ఉన్న LPG వినియోగం, 2024-25 నాటికి 31.3 మిలియన్ టన్నులకు పెరిగింది. ఇది 2025-26లో 33-34 మిలియన్ టన్నులకు చేరవచ్చని అంచనా. ఉజ్వల యోజన ప్రభావం: ప్రధాన మంత్రి ఉజ్వల యోజన (PMUY) లబ్ధిదారులు 2016-17లో సగటున ఏడాదికి 3.9 సిలిండర్లు బుక్ చేసుకోగా, 2024-25లో సగటు వాడకం 4.5 సిలిండర్లకు పెరిగింది. PMUY యేతర వినియోగదారులు గత ఐదేళ్లుగా సగటున ఏడాదికి 6-7 సిలిండర్లను వాడుతున్నారు. ఈ గణాంకాలు కుటుంబ స్థాయిలో LPG వాడకం పెరుగుతున్న ట్రెండ్‌ను సూచిస్తున్నాయి. పారిశ్రామిక వాటా: మొత్తం LPG గిరాకీలో వాణిజ్య, పారిశ్రామిక వినియోగం వాటా 2016-17లో 10% నుంచి 2024-25 నాటికి **16%**కి చేరడం, ఈ రంగంలో కూడా వినియోగం వేగంగా పెరుగుతున్నట్లు స్పష్టం చేస్తోంది.

దిగుమతి పరిమాణం: దేశీయ ఉత్పత్తి 2016-17లో 11.2 మిలియన్ టన్నులు కాగా, 2024-25లో 12.8 మిలియన్ టన్నులకు పెరిగింది. అయితే, గిరాకీ పెరుగుదల కారణంగా దిగుమతి పరిమాణం 11.1 మిలియన్ టన్నుల నుంచి భారీగా పెరిగి 20.7 మిలియన్ టన్నులకు చేరింది.

మధ్యప్రాచ్య వాటా తగ్గుముఖం

భారత్ LPG దిగుమతుల్లో 2024-25లో 91-93% మధ్యప్రాచ్యం నుంచే జరిగాయి. ఇందులో యూఏఈ (41%), ఖతర్ (22%), సౌదీ అరేబియా (15%), కువైట్ (15%) ప్రధాన సరఫరాదారులుగా ఉన్నాయి. అయితే, భారత్-అమెరికా మధ్య కుదిరిన దీర్ఘకాల LPG ఒప్పందం ప్రకారం, ఏటా 2.2 మిలియన్ టన్నుల LPG అమెరికా నుంచి దిగుమతి కానుంది. దీని కారణంగా సంప్రదాయ మధ్యప్రాచ్య సరఫరాదార్ల వాటా క్రమంగా తగ్గే అవకాశం ఉంది. అయినప్పటికీ, ఈ మార్పు చమురు మార్కెటింగ్ కంపెనీలకు రవాణా ఖర్చుల రూపంలో వ్యయాలను పెంచుతుందనే అభిప్రాయం ఉంది.

వి­శా­ఖ­ప­ట్నం: ఆం­ధ్ర­ప్ర­దే­శ్‌­లో­ని వి­శా­ఖ­ప­ట్నం వద్ద ఉన్న టీ­వీ­ఎ­స్ ఐఎ­ల్‌­పీ (TVS ILP) ఇం­డ­స్ట్రి­య­ల్ అండ్ లా­జి­స్టి­క్స్ పా­ర్క్ సదు­పా­యం­లో టయో­టా భా­ర­త్ ఇం­టి­గ్రే­టె­డ్ సర్వీ­సె­స్ (TBIS) తన ము­ఖ్య­మైన ప్రాం­తీయ వి­డి­భా­గాల కేం­ద్రా­న్ని ప్రా­రం­భిం­చిం­ది. TBIS, ఈ కేం­ద్రం కోసం సదు­పా­యం­లో 33,000 చద­ర­పు అడు­గు­ల­కు పైగా స్థ­లా­న్ని లీ­జు­కు తీ­సు­కుం­ది. ఈ కేం­ద్రం ఏర్పా­టు ద్వా­రా దక్షిణ భా­ర­త్ మా­ర్కె­ట్లో వి­డి­భా­గాల లభ్య­త­ను కం­పె­నీ మరింత బలో­పే­తం చే­సు­కో­నుం­ది. "మా వి­శా­ఖ­ప­ట్నం పా­ర్క్‌­లో ఈ అం­త­ర్జా­తీయ వి­డి­భా­గాల పం­పి­ణీ కేం­ద్రా­న్ని తె­ర­వ­డం ద్వా­రా, దక్షిణ భా­ర­తం­లో టయో­టా తమ ఉని­కి­ని వి­స్త­రిం­చ­నుం­ది" అని టీ­వీ­ఎ­స్ ఐఎ­ల్‌­పీ జే­ఎం­డీ అది­తి కు­మా­ర్ పే­ర్కొ­న్నా­రు.