గేదె, ఒంటె ఎముకలతో అలంకరణ వస్తువులు, ఆభరణాలు.. 400 ఏళ్ల నాటి కళను కాపాడేందుకు కుటుంబం కృషి

వారసత్వంగా వచ్చిన కళను కాపాడుకోవాలని తాపత్రయపడుతోంది ఆ కుటుంబం. తరువాతి తరం వారికి తమ విద్యను అందించాలని, మరింత మంది ఈ కళలో నిష్ణాతులు కావాలని ఆశపడుతున్నారు జలలాలుద్దీన్. గేదె, ఒంటె ఎముకలతో అద్భుతమైన అలంకరణ వస్తువులు, ఆభరణాలు తయారు చేస్తూ కళపట్ల తమకున్న నిబద్దతను చాటుకుంటున్నారు.

జలాలుద్దీన్ (55), ఎముకలు చెక్కడం అనేది ఒక కళ మాత్రమే కాదు, దాదాపు ఐదు దశాబ్దాలుగా ముందుకు సాగిన కుటుంబ వారసత్వం. ఉత్తరప్రదేశ్‌లోని లక్నోలో ఉన్న జలాలుద్దీన్ మరియు అతని కుటుంబం కబేళాల నుండి సేకరించిన గేదె ఎముకలను ఉపయోగించి ఈ సాంప్రదాయిక హస్తకళను అభ్యసిస్తున్న చివరి కళాకారులు. వారు వీటిని సున్నితమైన హస్తకళలు, గృహాలంకరణ మరియు కార్యాలయ వస్తువులుగా మారుస్తారు.

జలాలుద్దీన్ మరియు అతని కుమారుడు అఖిల్ అక్తర్ వారి క్రాఫ్ట్ యొక్క మూలాలను రాజులు మరియు రాజ్యాల కాలంలో ఉన్న సమయంలో గుర్తించారు. “మొఘలులు భారతదేశానికి నకాషి (అద్దం పని) మరియు సుగంధ ద్రవ్యాలు తీసుకువచ్చారు . ఆ సమయంలో, హస్తకళాకారులు తమ చేతిపనుల కోసం దంతాన్ని ఉపయోగించారు . ఏనుగు దంతాలు నిషేధించబడినప్పుడు, మాంసాన్ని విక్రయించిన తర్వాత కబేళాల నుండి సేకరించిన ఒంటె లేదా గేదె ఎముకలను కళాఖండాలు తయారు చేసేందుకు ఉపయోగిస్తున్నామని జలాలుద్దీన్ చెప్పారు.

నవాబీ యుగం నుండి ప్రేరణ పొందిన ఎముక చెక్కడం అనేది ఆభరణాల పెట్టెలు, దీపాలు, ఫ్రేమ్‌లు, పెన్నులు మరియు పేపర్‌వెయిట్‌ల వంటి ఉత్పత్తులను రూపొందించడానికి ముందు, కటింగ్, క్లీనింగ్ మరియు బ్లీచింగ్‌తో సహా శ్రమతో కూడిన అనేక దశలను కలిగి ఉంటుంది.

అయితే, ఎముకలను సేకరించడం ఎప్పుడూ సులభం కాదు. “కొన్నిసార్లు, మాకు నెలల తరబడి ఎముకలు దొరకవు. అందుకే మేము ఏడెనిమిది నెలల విలువైన ముడిసరుకును నిల్వ ఉంచుతాము.

చేతితో తయారు చేసిన ఈ వస్తువులకు డిమాండ్ ఉన్నప్పటికీ, పని యొక్క శ్రమ స్వభావం యువ తరాలకు తక్కువ ఆకర్షణీయంగా ఉంటుంది. “ఈ వారసత్వాన్ని కాపాడుకోవడానికి మేము మా వంతు కృషి చేస్తున్నాము. మేము ప్రజలకు శిక్షణ ఇస్తున్నాము, కానీ అది సరిపోవడం లేదు. ”అని జలాలుద్దీన్ అన్నారు.

2009లో, జలాలుద్దీన్ మాజీ రాష్ట్రపతి డాక్టర్ ప్రణబ్ ముఖర్జీ నుండి జాతీయ అవార్డును అందుకున్నారు.“400 ఏళ్ల నాటి ఈ కళలో మరింత మందికి శిక్షణ ఇవ్వడానికి స్వచ్ఛంద సంస్థలు సహాయం చేయగలిగితే అద్భుతంగా ఉంటుంది. ఈ విధంగా, మేము దానిని సజీవంగా ఉంచగలము, ”అని జలాలుద్దీన్ మరియు అఖిల్ చెప్పారు.

బ్రెజిల్, కొరియా వంటి ప్రదేశాలకు అతను వెళ్ళాడు. ఎన్నో జాతీయ అవార్డులు గెలుచుకున్నాడు. అతను ప్రపంచవ్యాప్తంగా తాను చెక్కిన ఆభరణాలను, అలంకరణ వస్తువులను పంపుతాడు - అయితే ఇది అనైతికమని కొందరు అంటారు. కానీ జంతువు చనిపోయిన తరువాతే దాని ఎముకలు సేకరిస్తారు. కాబట్టి వారు చేస్తున్న పనిని తప్పు పట్టాల్సిన పనిలేదని మరికొందరు వారి కళకు మద్దతు పలుకుతున్నారు.