కెనడా ఎన్నికల్లో జోక్యం అంటూ భారత్ ప్రభుత్వం పై ఆరోపణలు

ఖలిస్థాన్ (Khalisthan) ఉగ్రవాది హర్దీప్ సింగ్ నిజ్జర్ (Hardip Singh Nijjar) హత్యకు భారత్‌ కారణమని కెనడా ఆరోపించింది. అప్పటి నుంచి ఇరు దేశాల మధ్య సంబంధాల్లో ఉద్రిక్తత నెలకొంది. ఇప్పుడు అక్కడి ఎన్నికల్లో విదేశీ జోక్యంపై దర్యాప్తు చేస్తున్న కమిషన్ ఈ విషయంలో భారత్ పేరు కూడా వచ్చిందని పేర్కొంది. కమిషన్ ట్రూడో ప్రభుత్వం నుండి ఈ విషయంపై సమాచారాన్ని కోరింది.

వాస్తవానికి, కెనడాలో 2019, 2021లో జరిగిన రెండు ఫెడరల్ ఎన్నికలలో చైనా జోక్యం చేసుకుందని గతేడాది సెప్టెంబర్‌లో విడుదల చేసిన నివేదిక పేర్కొంది. ఇది జస్టిన్ ట్రూడో విజయానికి దోహదపడింది. ఈ ఆరోపణలను చైనా తోసిపుచ్చింది. అప్పుడు ప్రధాన మంత్రి జస్టిన్ ట్రూడో ఈ అంశంపై దర్యాప్తు చేయడానికి స్వతంత్ర కమిషన్‌ను ఏర్పాటు చేశారు. ఎన్నికల్లో భారత్ జోక్యం చేసుకున్నట్లు ఆరోపించిన పత్రాలను సమర్పించాలని ప్రభుత్వాన్ని కోరినట్లు కమిషన్ బుధవారం తెలిపింది. అంతే కాకుండా ఈ మొత్తం వ్యవహారంపై ప్రభుత్వం వద్ద ఎంత సమాచారం ఉంది, దానిపై ఎలాంటి చర్యలు తీసుకున్నారు అనే విషయాలను కూడా కమిషన్ విచారించనుంది. ప్రస్తుతం, కెనడాలో ఉన్న భారత హైకమిషన్ లేదా భారత ప్రభుత్వం ఈ విషయంలో ఏమీ చెప్పలేదు.

కెనడా ఎన్నికల్లో జోక్యానికి సంబంధించిన నివేదికలో, 2019 ఎన్నికల్లో చైనా 11 మంది అభ్యర్థులకు మద్దతు ఇచ్చిందని పేర్కొంది. ఒక సందర్భంలో $2.5 లక్షలకు పైగా ఇచ్చారు. ఎన్నికల్లో జోక్యం చేసుకునే విషయంలో భారత్, చైనాలతో పాటు రష్యా పేరు కూడా ఉంది. కెనడియన్ మీడియా ప్రకారం, కమిషన్ మే 3 నాటికి మొదటి దర్యాప్తు నివేదికను సమర్పించవచ్చు. ఏడాది చివరికల్లా తుది నివేదిక రానుంది.

చైనాపై ఆరోపణ - ప్రాక్సీ ప్రచారానికి డబ్బులు ఇచ్చారని.. 2021 ఎన్నికల్లో కూడా చైనా దౌత్యవేత్తలకు, ప్రాక్సీ ప్రచారానికి అప్రకటిత డబ్బు ఇచ్చారని మీడియా కథనాలు చెబుతున్నాయి. టొరంటోలోని చైనీస్ కాన్సులేట్ నుండి ఎన్నికల జోక్యానికి సంబంధించిన ఆపరేషన్ నడుస్తోంది. ఎంపీల వ్యక్తులను తమ కార్యాలయాల్లో ఉంచి విధానాలను ప్రభావితం చేయడమే దీని వెనుక ఉద్దేశం.

టెర్రరిస్ట్ నిజ్జర్ జూన్ 18, 2023న కెనడాలో హత్యకు గురయ్యాడు. దీని తర్వాత, సెప్టెంబర్‌లో ప్రధాని ట్రూడో భారత్‌పై ఆరోపణలు చేశారు. అతని ప్రభుత్వం ఒక సీనియర్ భారతీయ దౌత్యవేత్తను దేశం నుండి బహిష్కరించింది. దీని తర్వాత భారత్, కెనడాల మధ్య వివాదం పెరుగుతూనే ఉంది. అయితే, తర్వాత ట్రూడో స్వయంగా భారత్‌తో సంబంధాలను కొనసాగించడం గురించి చాలాసార్లు మాట్లాడారు.

కెనడా ఆరోపణలపై చర్య తీసుకున్న భారత్ అక్కడి ప్రజలకు వీసా సేవలను కూడా నిలిపివేసింది. అదనంగా, 41 మంది కెనడియన్ దౌత్యవేత్తలను కూడా భారతదేశం నుండి తొలగించారు. అయితే తర్వాత దౌత్య స్థాయిలో పలు చర్చలు జరిగి కొన్ని నెలల తర్వాత మళ్లీ వీసా సేవలు ప్రారంభమయ్యాయి.

భారత విదేశాంగ మంత్రిత్వ శాఖ కూడా నిజ్జర్ కేసులో కెనడా నుండి అనేక సార్లు సాక్ష్యాలను కోరింది. ట్రూడో ప్రభుత్వం ఖలిస్తానీ ఉగ్రవాదులకు ఆశ్రయం ఇస్తోందని విదేశాంగ మంత్రి జైశంకర్ ఆరోపించారు.

డిసెంబర్ చివరలో, కెనడా రాయల్ కెనడియన్ మౌంటెడ్ పోలీస్ (RCMP) నిజ్జర్ హత్య కేసులో ఇద్దరు నిందితులను గుర్తించినట్లు పేర్కొంది. కెనడియన్ మీడియా గ్లోబ్ అండ్ మెయిల్ తన నివేదికలో నిందితులిద్దరినీ కొన్ని వారాల్లో అరెస్టు చేయవచ్చని పేర్కొంది. ఇద్దరిపై ఛార్జ్ షీట్ దాఖలు చేసిన తర్వాత, నిజ్జర్ హత్యలో భారత ప్రభుత్వ పాత్ర గురించి సమాచారం ఇవ్వవచ్చు.