CHEMICAL HUB: గ్లోబల్ కెమికల్‌ హబ్‌గా భారత్‌.!

దేశాభివృద్దిలో పరిశ్రమలు కీలక పాత్ర.. గ్లోబల్ కెమికల్ సెంటర్‌ లక్ష్యంగా భారత్;

Update: 2025-07-08 06:00 GMT

ఒక్కో దేశ అభి­వృ­ద్ధి­కి పు­నా­ది వే­శే­ది పరి­శ్ర­మ­లు. వా­టి­లో ము­ఖ్య­మై­న­ది "రసా­య­నాల పరి­శ్రమ". ఇది ఒక దేశ ఆర్థిక వ్యూ­హం­లో కీ­ల­క­మైన పా­త్ర పో­షి­స్తుం­ది. తక్కువ పె­ట్టు­బ­డి­తో ఎక్కువ ఉద్యో­గా­లు ఇవ్వ­గ­ల­గ­డం, ఇతర పరి­శ్ర­మల అవ­స­రా­ల­ను తీ­ర్చ­డం వంటి వి­శే­షా­లు దీ­ని­వ­ల్ల సా­ధ్య­మ­వు­తా­యి. ఇప్పు­డు భా­ర­త­దే­శం కూడా ఈ రం­గా­న్ని కొ­త్త ఎత్తు­గ­డ­ల­తో ముం­దు­కు నె­ట్టేం­దు­కు ప్ర­య­త్ని­స్తోం­ది. నీతి ఆయో­గ్‌ ఇటీ­వల వి­డు­దల చే­సిన ని­వే­దిక చూ­స్తే, రా­బో­యే రో­జు­ల్లో భా­ర­త్‌ గ్లో­బ­ల్ కె­మి­క­ల్ సెం­ట­ర్‌­గా ఎద­గా­ల­నే లక్ష్యా­న్ని ఎంతో గం­భీ­రం­గా తీ­సు­కుం­టు­న్న­ట్టు స్ప­ష్టం­గా తె­లు­స్తోం­ది.

ఎక్కడ దృష్టి పెట్టాలి?

ప్ర­స్తు­తం భా­ర­త­దే­శం రసా­య­నాల ప్ర­పంచ వ్యా­పార వి­లువ శృం­ఖ­ల­లో (GVC) కే­వ­లం 3.5 శాతం వాటా కలి­గి ఉంది. ఇది చాలా తక్కువ. 2040 నా­టి­కి ఈ వా­టా­ను కనీ­సం 6 శా­తా­ని­కి, సం­స్క­ర­ణ­ల­తో 12 శా­తా­ని­కి తీ­సు­కె­ళ్లే అవ­కా­శం ఉం­ద­ని నీతి ఆయో­గ్ అభి­ప్రా­య­ప­డిం­ది.

1. కెమికల్‌ హబ్స్‌ ఏర్పాటే మార్గం

రసా­య­నాల పరి­శ్రమ కోసం ప్ర­త్యే­కం­గా కె­మి­క­ల్‌ క్ల­స్ట­ర్లు, హబ్స్‌ ఏర్పా­టు చే­యా­లి. ఇవి కా­ర్మి­కు­లు, మౌ­లిక వస­తు­లు, ని­బం­ధ­నల పరం­గా ప్ర­త్యే­క­మైన వ్యూ­హం­తో రూ­పొం­దా­లి. నీతి ఆయో­గ్‌ ప్ర­తి­పా­దన ప్ర­కా­రం, 8 పో­ర్ట్ ఆధా­రిత క్ల­స్ట­ర్లు ఏర్పా­టు చే­యా­ల­ని సూ­చిం­చ­డం­తో­పా­టు, వా­టి­కి అవ­స­ర­మైన మౌ­లిక సదు­పా­యాల కోసం ప్ర­త్యేక ‘కె­మి­క­ల్ ఫండ్’ ఏర్పా­టు చే­యా­ల­ని సి­ఫా­ర్సు చే­సిం­ది.

2. ముడి పదార్థాలపై అధిక దిగుమతులు

ప్ర­స్తు­తం మనం ఎక్కు­వ­గా చైనా వంటి దే­శాల నుం­చి ఫీ­డ్‌­స్టా­క్‌­లు (ముడి పదా­ర్థా­లు) ది­గు­మ­తి చే­సు­కుం­టు­న్నాం. 2023 నా­టి­కి 31 బి­లి­య­న్‌ డా­ల­ర్ల రసా­య­నాల వా­ణి­జ్య లోటు ఉంది. అంటే మనం ది­గు­మ­తి చే­సు­కు­న్న­వి ఎగు­మ­తి చే­సిన వా­టి­కం­టే చాలా ఎక్కువ.

3. పరిశోధన అభివృద్ధికి ప్రోత్సాహం అవసరం

ఇక మూడో సమ­స్య – మన పరి­శ్ర­మ­ల్లో రీ­సె­ర్చ్ అండ్ డె­వ­ల­ప్‌­మెం­ట్ (R&D) లే­వ­నే స్థా­యి­లో ఉన్నా­యి. అం­త­ర్జా­తీ­యం­గా కం­పె­నీ­లు తమ ఆదా­యం­లో సగ­టున 2.3%ను R&D పై ఖర్చు చే­స్తే, మన దే­శం­లో అది కే­వ­లం 0.7%. మన దే­శం­లో­నూ కొ­త్త నానో కె­మి­క­ల్స్‌, బయో కె­మి­క­ల్స్ వంటి అధు­నా­తన రం­గా­ల్లో పరి­శో­ధన జరి­గి­తే­నే, ని­జ­మైన మా­ర్పు వస్తుం­ది. అం­దు­కో­సం ప్ర­భు­త్వ ప్రో­త్సా­హం అత్య­వ­స­రం.

4. పర్యావరణ అనుమతులపై స్పష్టత, వేగం అవసరం

ఈ రం­గా­ని­కి మళ్లీ మరొక పె­ద్ద ఆటం­కం – పర్యా­వ­రణ అను­మ­తు­లు. ఒక్కో కం­పె­నీ­కి అవ­స­ర­మైన అను­మ­తు­లు రా­వ­డా­ని­కి నెలల సేపు పడు­తుం­ది. ఇదే ఆల­స్యం పె­ట్టు­బ­డి­దా­రుల ఉత్సా­హా­న్ని తగ్గి­స్తోం­ది. ఈ ప్ర­క్రి­య­ను సు­ల­భ­త­రం చే­యా­ల­ని, పా­ర­ద­ర్శ­కం­గా చే­యా­ల­ని ని­వే­దిక సూ­చిం­చిం­ది. డీ­పీ­ఐ­ఐ­టీ ఆధ్వ­ర్యం­లో ఆడి­ట్ కమి­టీ ద్వా­రా పరి­శీ­లన జర­గా­ల­ని పే­ర్కొం­ది.

5. నైపుణ్యాలున్న వృత్తి నిపుణుల కొరత

ఇంకొక ప్రధాన సమస్య, ఈ రంగంలో నైపుణ్యం ఉన్న కార్మికుల, సాంకేతిక నిపుణుల కొరత. ముఖ్యంగా గ్రీన్ కెమిస్ట్రీ, ప్రాసెస్ సేఫ్టీ, నానో టెక్నాలజీ లాంటి కొత్త విభాగాల్లో మానవ వనరుల అవసరం ఎక్కువగా ఉంది. ప్రభుత్వ, ప్రైవేట్ రంగం కలిసి విద్యా రంగాన్ని ఈ వైపు దృష్టి సారించేలా చేయాల్సి ఉంది. అందుకే ఇప్పుడు తీసుకోవాల్సిన చర్యలు ఆలస్యం చేయకుండా, సత్వరమే అమలులోకి తేవాలి. ఇవన్నీ కలిసొస్తే భారత్ రసాయన రంగంలో గ్లోబల్ సూపర్ పవర్ గా నిలుస్తోంది.

Tags:    

Similar News