ప్రపంచవ్యాప్తంగా కోట్లాది మంది భక్తులకు పవిత్ర ప్రసాదంగా భావించే తిరుమల శ్రీవారి లడ్డుకు 310 సంవత్సరాలు పూర్తయ్యాయి. తిరుమలలో లడ్డు తయారీ ఆగస్టు 2, 1715న ప్రారంభమైంది.
చరిత్రలో లడ్డు ప్రస్థానం:
1715లో ఆవిర్భావం: మొదట్లో లడ్డును పర్యాటకుల కోసం మాత్రమే విక్రయించేవారు. క్రమంగా అది భక్తులందరికీ అందుబాటులోకి వచ్చింది. ప్రారంభంలో దీనిని 'మనొహరం' అనే పేరుతో పిలిచేవారని, ఇది ప్రస్తుతం ఉన్న లడ్డు కంటే భిన్నంగా ఉండేదని చెబుతారు.
1940 నాటికి ప్రస్తుత రూపం: కాలక్రమేణా లడ్డు తయారీలో అనేక మార్పులు జరిగాయి. 1940లో మద్రాస్ ప్రభుత్వం లడ్డు తయారీకి ఒక నిర్దిష్టమైన పద్ధతిని, ఆకారాన్ని రూపొందించిన తర్వాత మనం ఇప్పుడు చూస్తున్న లడ్డు రూపాన్ని సంతరించుకుంది.
భౌగోళిక గుర్తింపు (GI Tag): తిరుమల లడ్డుకు ఉన్న ప్రాముఖ్యత మరియు ప్రత్యేకతను గుర్తించి, 2009లో దీనికి "భౌగోళిక గుర్తింపు (Geographical Indication)" ట్యాగ్‌ను ఇచ్చారు. దీనివల్ల శ్రీవారి లడ్డుకు ప్రత్యేక చట్టపరమైన రక్షణ లభించింది.
ప్రస్తుత తయారీ: లడ్డు తయారీ కోసం తిరుమల తిరుపతి దేవస్థానం (TTD) అత్యంత నాణ్యమైన పదార్థాలను ఉపయోగిస్తుంది. ప్రతీ రోజు లక్షల లడ్డులను తయారుచేసేందుకు వందలాది మంది నిపుణులైన వంటవారు పని చేస్తారు.
తిరుమల లడ్డు కేవలం ఒక ప్రసాదం మాత్రమే కాదు, అది భక్తుల విశ్వాసానికి, సంస్కృతికి ప్రతీక. దాని మధురమైన రుచి, ఆధ్యాత్మిక ప్రాధాన్యత కారణంగా ప్రపంచంలోనే అత్యంత ప్రసిద్ధి చెందిన ప్రసాదాలలో ఒకటిగా నిలిచిపోయింది.